Met een nieuwe vennootschappenwet komen ook nieuwe boekhoudregels

Dat het nieuwe wetboek vennootschappen (afgekort WVV) op 1 mei in werking trad, is u ondertussen voldoende bekend. Maar wat minder bekend is, is dat met die nieuwe wet ook een nieuwe regeling komt met betrekking tot de boekhouding. Wat houdt dat precies in?

Boekhoudrecht

Omdat het vennootschapsrecht grondig hervormd werd en nu in een nieuwe wet zit, vervangt de wetgever ook het uitvoeringsbesluit van de oude vennootschappenwet. Meer nog, omdat in de nieuwe wet het niet alleen over de vennootschappen gaat maar ook over vzw's, internationale vzw's (ivzw's) en stichtingen, wordt ook die regelgeving geïntegreerd in dit nieuwe ”koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen”.

Conform de nieuwe wetgevingstechniek bestaat het besluit uit “boeken” (negen om precies te zijn) en de artikelen worden genummerd in functie van het betrokken boek. Artikel 103 van Boek 3 (over de geconsolideerde jaarrekening) krijgt daarom de verwijzing 3:103 KB/WVV.

Boek 1 bevat de openbaarmakingsverplichtingen voor rechtspersonen. Inhoudelijk verandert er niet veel. Elke rechtspersoon heeft een dossier waarin de inschrijving in het register van rechtspersonen en alle te publiceren documenten worden verzameld. Dat blijft gewoon zo.
Als oprichter, vennoot, dagelijks bestuurder,... heeft u voortaan ook de mogelijkheid om in het dossier van de rechtspersoon uw professionele adres op te geven in plaats van uw woonplaats. Dit kan van belang zijn als een akte of uittreksel in het Belgisch Staatsblad moet worden bekendgemaakt. Als derden het dossier raadplegen krijgen zij enkel het professionele adres te zien.

Boek 2 betreft de procedure die u moet volgen voor de realisatie en consignatie van de activa die op het ogenblik van de sluiting van de vereffening van de rechtspersoon niet gekend waren (artikelen 2:104 en 2:134 WVV). Het betreft uitsluitend de samentrekking van bestaande koninklijke besluiten.

De jaarrekening

De verplichte neerlegging van de jaarrekening (vennootschappen, vzw's, ivzw's en stichtingen) vinden we nu in boek 3 en daarmee is dat boek meteen ook het meest uitgebreide en wellicht het meest belangrijke boek uit het KB/WVV.
Men heeft getracht om de teksten voor de vennootschappen, vzw's, ivzw's en stichtingen samen te brengen maar dat bleek niet altijd mogelijk. Daarom heeft dit boek, vier titels nl. een titel met de gemeenschappelijke bepalingen, één met bepalingen die enkel gelden voor de vennootschappen, een titel met bepalingen die gelden voor vzw's, ivzw's en stichtingen die een dubbele boekhouding voeren en ten slotte een titel voor bijzondere bepalingen die gelden voor vzw's, ivzw's en stichtingen die een vereenvoudigde boekhouding voeren.

Boek 3 is geen zuivere copy-paste oefening.
De wetgever verduidelijkt dat als een onderneming een actiefbestanddeel verwerft voor iets anders dan geld (bv. voor een ander actiefbestanddeel of voor een dienstprestatie) dat de aanschaffingsprijs dan gelijk is aan de marktwaarde van de tegenprestatie en als dat niet gaat, de marktwaarde van het verkregen actiefbestanddeel. Daarbij wordt gekeken naar de datum van de ruil en niet de datum van de effectieve overhandiging van het goed of de effectieve levering van de dienstprestatie.
Een andere “verduidelijking” voor de ondernemer betreft de boekwaarde van een aandeel in geval van splitsing of partiële splitsing. De uitsplitsing van de boekwaarde van deze aandelen gebeurt pro rata de reële waarde van de toegewezen vermogens.
Ten slotte vermelden we nog dat ook de schema's van de jaarrekening lichtjes wijzigen. Zo is er nu uiteraard een nieuwe balans voor kapitaalloze vennootschappen. Nieuw is ook dat u binnen de post “onbeschikbare reserves” een uitsplitsing moet maken naargelang de reden van de onbeschikbaarheid. En we noteren ook nog dat de schema's van de balans en de resultatenrekening van een micro-vennootschap identiek zijn aan deze van een kleine vennootschap.

De boek 4 (over de voordracht van de kandidaat commissaris/bedrijfsrevisor), boek 5 (de uitvoeringsbepalingen met betrekking tot de sociale balans) en boek 6 (betalingen aan overheden in zeer specifieke sectoren) hernemen de bestaande regels.

De boek 7 (de modaliteiten van het aanbod tot uitkoop van effecten van minderheden in niet-genoteerde vennootschappen en het elektronisch effectenregister) en boek 8 (over de volmachten en informatieverplichtingen bij genoteerde vennootschappen) bevatten wel enkele verduidelijkingen maar dat zou ons binnen het kader van deze bespreking te ver leiden.

Inwerkingtreding

Ten slotte is er nog boek 9. Net zoals de wet zelf zal het uitvoeringsbesluit slechts geleidelijk in werking treden: het KB/WVV is van toepassing vanaf 1 mei 2019 maar enkel op nieuwe rechtspersonen. Voor de bestaande rechtspersonen is het van toepassing vanaf 1 januari 2020, behalve als uw onderneming besliste om zich eerder te confirmeren met het nieuwe wetboek.

Wat de jaarrekeningen betreft betekent dit dus dat u voor uw bestaande vennootschappen de nieuwe regels zal moeten toepassen op de boekjaren met een afsluitingsdatum vanaf 1 januari 2020 (tenzij u er voor koos om eerder over te stappen).

Praktisch

Er verandert niet zo heel veel voor commerciële ondernemingen onder de vorm van een NV of BV. U moet wat uitkijken met de onbeschikbare reserves en de documenten die u moet gebruiken bevatten weldra enkele nieuwigheden. Bent u betrokken bij een vzw, ivzw of stichting, vraag dan zeker wat meer informatie over nieuwe regels inzake de waardering van activa.

Nieuws

De drie letters staan voor Environmental, Social en Governance. Maar wat weet u nog meer over ESG? En waarom kunt u er als ondernemer dit jaar écht niet meer omheen?

Bij de start van een nieuw jaar geven we u een overzicht van wijzigingen aan de registratierechten op onroerende goederen in Vlaanderen.

Zoals elk jaar moet u ook in 2024 rekening houden met nieuwe fiscale regels die een impact kunnen hebben op uw vennootschap en medewerkers. We zetten enkele opvallende maatregelen in de kijker:

Schrijf u in op onze nieuwsbrief