Nieuwe antiwitwaswet introduceert UBO-register

De federale wetgever heeft de huidige antiwitwaswet van 11 januari 1993 vervangen. Een van de opmerkelijkste wijzigingen in de nieuwe wet is de oprichting van een register van uiteindelijk begunstigden bij de FOD Financiën. In dit Ultimate Beneficial Owner of UBO-register zullen alle Belgische vennootschappen en andere juridische entiteiten informatie over de finaal begunstigde eigenaar moeten registreren.

De “wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten” is op 16 oktober 2017 in werking getreden. De nieuwe antiwitwaswet is het gevolg van Europese regelgeving. Ze zet de 'vierde antiwitwasrichtlijn' of richtlijn (EU) 2015/849 om in Belgisch recht. Het wezenlijke doel is het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en de financiering van de proliferatie van massavernietigingswapens te voorkomen.

Ruim toepassingsgebied

De antiwitwaswet heeft een ruim toepassingsgebied dat zich uitstrekt van de Nationale Bank, beursvennootschappen, kredietinstellingen, ... tot de notarissen, de gerechtsdeurwaarders, de advocaten, de dienstenverleners aan vennootschappen, de vastgoedmakelaars, de handelaren in diamant, de bewakingsondernemingen en de natuurlijke/rechtspersonen die kansspelen exploiteren. De cijferberoepen zoals de bedrijfsrevisoren, auditors en auditkantoren, de externe accountants en externe belastingconsulenten, de erkende externe boekhouders en erkende externe boekhouders-fiscalisten waren al onderworpen aan de antiwitwaswet van 1993. Nu zijn ook de stagiairs toegevoegd.

UBO of Ultimate Beneficial Owner

Een belangrijke vernieuwing is de oprichting binnen de Algemene Administratie van de Thesaurie van de Federale Overheidsdienst Financiën van een nationaal register van uiteindelijk begunstigden van vennootschappen en andere juridische entiteiten: het UBO-register. De vennootschappen en andere juridische entiteiten worden verplicht om informatie over hun uiteindelijk gerechtigden te verkrijgen en te bewaren. Op die manier brokkelt de anonimiteit over inkomsten en vermogens verder af. Aandelen op naam van (Belgische) vennootschappen worden nu enkel ingeschreven in een privé gehouden aandeelhoudersregister.

Wie opnemen in UBO-register?

Het doel van het UBO-register is accurate en actuele informatie te verzamelen over de uiteindelijke begunstigden van de in België opgerichte vennootschappen, van trusts, van stichtingen en (internationale) verenigingen zonder winstoogmerk en van juridische entiteiten die vergelijkbaar zijn met fiducieën of trusts. De dienst die wordt belast met dit register zal de gegevens van de uiteindelijk gerechtigden verzamelen, bewaren, beheren en controleren.

Van elke onderworpen entiteit moet één of meerdere natuurlijke personen als uiteindelijke begunstigde in het UBO-register worden genoteerd. Meestal zullen dat de aandeelhouders zijn die 25% of méér van de aandelen controleren. Maar dit kunnen bij gebreke daaraan ook leden van de raad van bestuur of andere feitelijk leidinggevenden zijn.

Wat nu?

Het kader van het UBO-register ligt vast maar de Koning zal nog de wijze bepalen waarop de informatie wordt verzameld, alsook de inhoud van de verzamelde informatie, het beheer, de toegang, het gebruik van de gegevens, de modaliteiten voor de verificatie van de gegevens, en de werking van het UBO-register.

De inlichtingen die het UBO-register moet bevatten, betreffen ten minste de naam, geboortedatum, nationaliteit en adres van de uiteindelijke begunstigde alsmede de aard en omvang van het door de uiteindelijke begunstigde gehouden economisch belang.

De fiscus zal het UBO-register enkel kunnen raadplegen voor de doeleinden van deze wet (lees het voorkomen van witwassen van geld en het strijden tegen de financiering van terrorisme), en dus niet voor haar fiscale controlewerkzaamheden.

Op Europees niveau zijn intussen onderhandelingen bezig over de vijfde antiwitwasrichtlijn. Het al dan niet publiek karakter van het UBO-register is daarbij het belangrijkste punt van discussie.

Wordt vervolgd!